domingo, 23 de novembro de 2014

As variables na situación do ensino, o concepto de erro e a explicación do gran misterio

Ola a tod@s!
Hi everybody!
Salut à tous!
¡Hola a tod@s!

Hoxe toca adicar a entrada á sesión do pasado mércores na que falamos sobre as variables na situación de ensino: as características dos alumnos, as características do centro e os obxectivos. A explicación centrouse sobre todo na variable das características do alumnado entre as que destacan a idade e a súa lingua inicial. Ademais tratamos os conceptos de interlingua e o de erro.

Non traterei aquí cada un deses temas, só aqueles que máis me fixeron reflexionar.



Unha das partes da clase que me pareceu máis interesante foi a explicación das capacidades coas que conta unha persoa en cada etapa para a aprendizaxe das linguas estranxeiras. Gracias a iso sabemos que na ESO atoparémonos con alumnos que xa pertencen á etapa adulta encanto á aprendizaxe de linguas e polo tanto terán as seguintes caractarísticas: a lingua inicial sará un filtro a través do que chegarán á lingua estranxeira, polo que van depender bastante da tradución; van demandar regras para saber como «funciona» esa lingua estranxeira; o entorno socio-afectivo será secundario para eles e será importante traballar bastante en grupos  para ter unha clase interactiva xa que deste modo élles máis fácil perder a inhibición. Porén, ao mesmo tempo podémonos encontrar tamén con alumnos que conserven algunhas das capacidades correspondentes a etapas anteriores, como a idade gloriosa, se as estivo traballando durante todos eses anos polo que será importante tamén ter as caráctísticas das outras etapas presentes. Ademais teremos que ter en conta a lingua inicial de cada un deles (a estrutura, a fimilia lingüística,...) e o seu repertorio lingüístico, xa que coñecer eses aspectos axudaranos a elaborar estratexias nas que se vinculen os coñecementos previos do alumno coa nova lingua que está a aprender para facilitarlle esa aprendizaxe.

Á vez que tratabamos o anterior na clase xurdiu un debate que me serviu para entender o caso duns amigos que sempre supoxo para min todo un misterio. Este caso é o dunha parella, ambos naceron e viviron durante moitos anos nunha vila preto da miña na que o 98% da xente (aprox.) fala o galego, entre ese 98% eles dous. Ben, pois un bo día esa parella decide mudarse a Ferrol onde forman unha familia con dous fillos aos que sempre lles falaron en galego e entre eles tamén seguiron empregando sempre o galego. O que me chama a min moito a atención deste caso é que eses dous nenos (agora xa un adulto e a outra casi) falaron sempre o castelán. Eu non recordo escoitalos nunca mantendo unha conversa en galego, nin cos seus pais, nin cos seus avós as fins de semana cando volvían á vila, nin comigo que tamén sempre lles falei en galego. 



Pois gracias a ese debate da clase do pasado mércores entendín que o anterior comportamento débese a que os nenos son os seres máis racionais que existen e a que se queren integrar no entorno no que viven; entón se ven que seus pais lles falan unha lingua, pero que na maioría do seu entorno fálase outra lingua que seus pais tamén dominan pasarán a utilizar a lingua maioritaria xa que non lle verán sentido a ter que utilizar outra lingua máis, ademais de que non se queren sentir «raros». Despois, unha vez pasada a etapa infantil ou incluso a adolescente, pode cambiar esta situación dependo dos intereses da persoa, pero neste caso non foi así.

Tamén me pareceu moi interesante o feito de concebir o erro como produto da aprendizaxe, non só ao pensar nos nosos erros senón tamén corrixindo os exercicios, actividades e tarefas dos nosos alumnos o que me levou a entender que a corrección non se pode converter no mesmo que a avaliación, senón que á hora de avaliar temos que pensar nesa corrección como unha parte máis do proceso de aprendizaxe e a hora de corrixir non temos que pensar en avaliar, senón en corrixir para que o alumno aprenda do seu erro.





Por certo, déixovos aquí esta ligazón relacionada coa primeira sesión que tivemos con Carlos por se vos interesa, fala dunha investigación sobre a lingua inicial e se se esquece ou non ao pasar anos sen ter contacto con ela: 
 http://www.aprendemas.com/noticias/html/n15007_f19112014.html

Boa tarde!

3 comentarios:

  1. El caso de los hijos de tus amigos es muy parecido a un caso muy cercano a mí. Son dos hijos de padres gallegohablantes, cuyas respectivas familias también lo son, sin embargo estos dos chicos hablan castellano dentro y fuera de casa.

    Por otro lado, tengo amigos que fuera de casas hablan castellano pero con sus padres y hermanos lo hacen en gallego.

    Así que yo no entendía, en el primer caso, por qué esos dos chicos, aunque fuera con sus padres y su familia en general, no hablaban gallego. ahora lo entiendo un poco más, pero aún así, es una actitud bastante radical, no te parece? porque aunque el castellano haya sido su elección, si el gallego es tu lengua materna....

    Un saludo

    ResponderEliminar
  2. Sí, estoy de acuerdo contigo, Elisa. Aunque si me paro a pensar, yo hago casi lo mismo pero al revés desde que estudio en Vigo, con la pequeña diferencia de que la lengua que uso yo si que es mi lengua inicial; pero creo que podría considerar el castellano como otra lengua inicial y solo lo uso en aquellos casos en los que sé que en gallego no me van a entender. Sin embargo, reflexionando, he llegado a la conclusión de que la mejor forma de aprovechar la suerte de vivir en una sociedad bilingüe sería cambiando de lengua dependiendo de cual sea la mayoritaria en cada contexto (aunque entonces siempre saldría perdiendo el gallego, pero bueno si empiezo con este tema escribo una entrada en lugar de un comentario) de forma que tendríamos la misma soltura en las dos. Pero, como vemos, cada uno hace su elección. Relacionado con esto, hay algo que no comenté en la entrada (ya que me parecía un poco "fuerte"); yo, en mi interés por descubrir este misterio, llegué a preguntarle a la hija de la pareja por qué, si sus padres siempre le habían hablado y le hablaban en gallego, ella nunca lo utilizada, y me quedé completamente atónita al escuchar su sincera respuesta: "Porque me da vergüenza.". Esto creo que es un claro ejemplo de que los adolescentes buscan la integración en su entorno, al igual que los niños, ya que cuando le hice la pregunta tendía unos 14 años.

    Gracias por tu comentario. :)

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Jo, eso que cuentas es una pena, a mí nadie de mi familia ni de mi entorno me hablaba gallego y es por eso que no me desenvuelvo igual en esa lengua, pero jamás se me ocurriría decir que me da vergüenza porque el gallego es una parte fundamental de todos nosotros, y es una lengua qur tiene una cultura detrás (en la que vivimos) que yo siento muy propia.

      Un saudiño ;)

      Eliminar